[01/09/2019] Wat is er allemaal aan de hand met het Programma Aanpak Stikstof?
De achtergrond:
Om de natuur te beschermen en verdere achteruitgang te voorkomen, heeft de Europese Unie instandhoudingsdoelen vastgesteld. In en nabij Natura 2000-gebieden moeten maatregelen worden genomen om deze doelen voor de habitattypen en faunasoorten die er voorkomen, te realiseren. Stikstofdepositie in de Nederlandse Natura 2000-gebieden vormt één van de belangrijkste belemmeringen om deze Europese natuurdoelen te kunnen gaan halen. In een groot aantal van onze 162 Natura 2000-gebieden is de stikstofdepositie veel hoger dan de flora en fauna nu kunnen verdragen. Het Nederlandse Programma Aanpak Stikstof (PAS) is daarom op 1 juli 2015 in werking getreden. Door specifieke herstelmaatregelen te realiseren wordt de natuur beter bestand gemaakt tegen de stikstofdepositie.
De uitspraak:
De uitspraak van de Raad van State van 29 mei 2019 heeft een streep gezet door de tot dan toe gehanteerde systematiek van vergunningverlening gebaseerd op het PAS. Geoordeeld is dat de zogenaamde ‘hypotheek op de toekomst’ (d.w.z. vergunningen verlenen voor economische activiteiten, nog voordat de natuurherstelmaatregelen zijn uitgevoerd en de stikstofdeposititie van omringende economische activiteiten daadwerkelijk naar beneden is gebracht) niet is toegestaan. De Raad van State oordeelt dat die natuurgebieden eerst hersteld moeten worden, voordat vergunningen verleend mogen worden.
De gevolgen:
De Natura 2000-opgaven veranderen niet door deze uitspraak. Natura 2000 is en blijft - ook zonder het PAS - uiterst urgent, zowel vanuit de noodzaak van natuur- en biodiversiteitsbehoud, als vanuit de behoefte om op termijn weer nieuwe economische ontwikkelruimte in Nederland te kunnen toestaan. De beheerplannen vormen nu de kaders voor de te nemen natuurherstelmaatregelen. In deze beheerplannen waren de maatregelen uit de PAS-gebiedsanalyses al overgenomen. Door de uitspraak van de Raad van State zijn de PAS-maatregelen als zodanig dus niet komen te vervallen. Dit geldt ook in het Aamsveen, waarvoor P4N aan de planvorming heeft gewerkt. Maar deze uitspraak heeft wel gevolgen voor elke activiteit die tot stikstofuitstoot leidt. Zelfs bij projecten voor aanleg of herinrichting van natuur worden sommige werkzaamheden nu stilgelegd, omdat er machines worden ingezet wat weer gepaard gaat met emissie van stikstofoxiden.
Hoe verder:
Het gaat naar verluidt nog wel enkele maanden duren voordat het kabinet concrete oplossingen heeft om de stikstofcrisis aan te pakken die nu ontstaan is. Het kabinet komt binnenkort wel met een eerste reactie op het rapport van de adviescommissie Stikstofproblematiek. En ondertussen moet het natuurherstel natuurlijk gewoon door kunnen gaan!